Osmanlı’nın tarihten çekilişinin bu son sahnesi, bir bakıma Türklerin Ortadoğu’daki misyonu ve tanzim edici idaresinin eseriydi. 24 Mayıs 1916’da İngilizlerden maddi ve manevi destek alan Şerif Hüseyin, Arap İmparatorluğu vaatleriyle ayaklandı. Irak, Sina ve -kahvesinden değil, türküsünden bildiğimiz- Yemen cephesinde, düşman kuvvetlerine karşı başarılı bir savunma savaşı veren Türk Ordusu, beklenmedik bu düşmana karşı hazırlıksız yakalanmıştı....
Çölde savaş, sadece düşmanla yapılmıyordu. Açlık, iskorpit, çekirge, humma vs. gibi birçok düşmanla mücadele etmek zorunda kalınıyordu Çok güç şartlarda Medine’yi müdafaa eden Fahreddin Paşa, emrindeki askerlerin iaşesini sağlamak için bazı tedbirler aldı, genelgeler yayınladı. İşte çekirge yemenin faziletleri de o dönemde gündeme gelir. Fahrettin Paşa elinde kalan az sayıda kuvvetle hem bu çöl yolunu hem de Medine’yi müdafaaya devam etti. Fakat hiçbir yerden yardım alamaz durumda olan halk ve askerler arasında açlık ve hastalık hüküm sürmeye başladı. Hurmadan başka yiyebilecek hiçbir şey kalmamıştı. Medine açlıkla boğuşurken birden bire gökyüzünden çekirge yağmaya başladı. Herkes elde kalan bir avuç tahılın, hurma ağaçlarının mahvolacağını düşünerek çekirgelere korkuyla bakıyor; “Eyvah Medine şimdi bitti!” diye ah çekiyordu...
Fahreddin Paşa, okuduğu eski kitaplar arasında, Hz. Peygamber döneminde de Hicaz’da böyle bir çekirge istilasının olduğunu ve Peygamberin çekirge ile ilgili bir takım hadislerinin bulunduğunu hatırladı. Bu hadisleri arayıp bulan Fahreddin Paşa, buradan hareketle çekirge yemenin sünnet olduğuna hükmederek bunu askerlerine aktardı. Akabinde de bu çareyi 7 Haziran tarihli günlük emrinde tebliğ etti. Bu emirde çekirge yemenin faziletine dair pek önemli bilgiler vardır. Şöyle ki:
Çekirgenin serçe kuşundan ne farkı var? Yalnız tüyü yok… O da serçe gibi kanatlı ve uçuyor. Bitki ile besleniyor… Serçe gibi huysuz, serçe gibi asabî… Yediği şeyleri itina ile seçiyor ve temiz şeyler yiyor… Hicaz, Âsir, Yemen ve Afrika Arabları’nın başlıca gıdası çekirgedir. Bedevîler sağlamlık ve zindeliklerini, hafifliklerini yedikleri çekirgelere borçludurlar. Çekirgeyi develer de büyük bir zevk ile yiyorlar. “Kunfede” de develeri kâmilen çekirge ile besliyorlar. Müessir ve katî olan şifa hassaları – dizlerinin bağı çözülenlere, zayıflara, bünyevî hastalıklara- büyük tesiri vardır.... Devamı Yakında Mardin Time Dergisi'nde...
