“YEŞİL KART” UYGULAMASI VE GELİR TESTİ NEDİR?
Değerli okurlarım, özellikle güncel  ve toplumun önemli bir kesimini ilgilendiren bir konu olan “Yeşil Kart” uygulamasında, gözlemlediğim kadar bir bilgi yetersizliği mevcut olup siz değerli okuyucular ve ilgililer için bu konuyu araştırmak ve yazmak gereği hissettim., Yeşil Kart uygulamasıyla SGK ve Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı bünyesindeki çalışmalar sonucunda, 01.01.2012 tarihinden itibaren yapılacak yeni uygulamalar  şu şekildedir.
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Genel Sağlık Sigortası uygulamasına göre, yeşil kartlıların kartlarının 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren iptal olmayacağı,
ancak yaklaşık 9 milyon 210 bin civarında bulunan yeşil kartlılarının yeni yıldan itibaren de sağlık ve ilaç almaya devam edeceğinin, vatandaşların vizelerinin bitmesiyle gelir testi yapmak zorunda oldukları yapmadıkları taktirde adlarına prim tahakkuk ettirileceği
1 Ocak 2012’den itibaren yeşil kartılar için gelir testi yapılacağının,
zaman içinde Yeşil Kart'lılar genel sağlık sigortasına prim ödeyenler ve ödemeyenler şeklinde ikiye ayrılacaklarından, yeşil kart uygulamasında yeni düzenlemenin 2012 yılında yapılabileceği,
yeşil kartlıların genel sağlık sigortası kapsamına alınması uygulamasının, yılbaşından itibaren hayata geçebileceği,
ancak yeşil kartlılar gelir testi yapılıncaya kadar ücretsiz tedavi hizmeti ve ilaç alımına devam edebileceği,
bununla birlikte 1 Ocak 2012 tarihi itibariyle herkes genel sağlık sigortası kapsamına girecek olmasından dolayı da yapılacak olan, gelir testiyle fakirler de ayrıştırılacak.Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı bu çerçevede gelir testi yaparak yeşil kartlıları ayrıştıracak. Gelir testi, zaman içinde uygulanacağı için, 2012 Ocak sabahı itibariyle bütün yeşil kartların iptali diye bir şey söz konusu değil. 

Ancak, Yeşil kartlılara uygulanacak gelir testi belirlenecek parametrelerle ya evlerinde yapılacak ya da kurumlara çağrılarak uygulanacak. Gelir testinden çıkan sonuca göre prim ödeyebilecekler veya ödeyemeyeceklerin kararının verileceğini, “Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı yapacak. Burada yapılacak gelir testine göre kişi başı gelir asgari ücretin üçte birinden az ise prim ödemeyecekler. Asgari ücretin üçte biri ve asgari ücret kadar ise 30 lira ödeyerek ücretsiz muayene olabilecekler ve ilaç alabilecekler” . Gelir testinde titiz çalışma için 10’un üzerinde kriter belirlendi. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı gerçekten yeşil karta muhtaç kimselerle, zenginleri ayırmak için belirlenecek kriterlere göre çalışacak.

Vatandaşların elektrik, su, telefon, internet ve cep telefonu abonelikleri kontrol edilecek. Kredi kartı kullananların limitlerine bakılacak. Yapılacak incelemeler neticesinde aile içi kişi başı gelir brüt asgari ücretin üçte birinden az ise (279 liradan) GSS primini Hazine ödeyecek. Asgari ücretin üçte birinden 279 liradan asgari ücret tutarına kadar ise 30.42 lira sağlık primi tahsil edilecek. Brüt asgari ücret olan 837 ile asgari ücretin iki katı aralığında ise prim tutarı 91.26 liraya çıkacak. Asgari ücretin iki katından fazla ise 182.52 lira alınacaktır. Ancak söz konusu limitler bu günkü Asgari ücret baz alınarak hesaplandığından 01.01.2012 tarihinden geçerli olan asgari ücretin tespitiyle miktarlarda o düzeyde belirlenecektir. yrıca 02.11.2011 662 sayılı KHK Genel sağlık sigortalılığının tespitinde esas alınacak gelir tespit testlerine ilişkin usül ve esasların SYGM tarafından belirlenmesi ve gelir testlerinin SYDV’ler aracılığıyla uygulanması hükmü getirilmiştir.

GELİR TESTİ NEDİR?
Amaç: Ailelerin Genel Sağlık Sigortası primlerinin kim tarafından  ve ne kadar  ödeneceğini  belirlemek.
Yöntem:incelemeler yolu ile ailelerin toplam gelirlerinin aylık ortalaması tespit edilip ailedeki kişi sayısına bölünür.GELİR TESTİNİN KAPSAMI
1.Primi devlet tarafından ödenecek kişiler: Harcamaları, taşınır ve taşınmazları ile bunlardan doğan hakları da dikkate alınarak, Puanlama Formülüne göre tespit edilecek aile içindeki geliri kişi başına düşen aylık tutarı asgari ücretin üçte birinden az olan vatandaşlar. (Kanundaki adı 60c1)

2.Primini kendileri ödeyecek kişiler: Sigorta sistemi dışında olup bir geliri olması nedeniyle sağlık sigortası primi ödemek durumunda kalan vatandaşlar. aile içindeki gelirin kişi başına düşen aylık tutarı asgari ücretin üçte birinden fazla olan vatandaşlar. (Kanundaki adı 60g)

3.Zorunlu sigortası sona erenler 10 gün içinde bu kapsamda sigortalı sayılır. Yani işten ayrılan bir kişi 10 gün içinde yeniden sigortalı olmazsa veya başka bir maddeye göre sağlık sigortalısı sayılmazsa bu kapsama girmiş sayılacak.

VAKIFLARIN GELİR TESTİNDEKİ SORUMLULUKLARI NELERDİR?
1.Kapsamdaki kişilerin başvurularını almak

2.Başvuru sahiplerinin işlemlerini Bütünleşik Sosyal Yardım Hizmetleri Projesi yürütmek

3.Kişilerin SOYBİS sorgulamalarını yapmak

4.Bakanlıkça belirlenen esaslar çerçevesinde kişilerin hane ziyaretleri ile sosyal incelemelerini yaparak merkezi veri tabanlarına kayıtlı olmayan gelirlerini, harcama ve servet durumlarını göz önüne alarak raporlamak

5.Başvuran ailelerin kişi başına aylık gelir durumlarının tespitine ilişkin Vakıfların Mütevelli Heyetinde karar almak

6.Gelir durumu kararını SGK’ya iletmek

7. 90 günde bir merkezi veritabanı sorgulamalarını yapmak

8.Her yıl hane ziyaretleri yaparak değişiklikleri takip etmek.

GELİR TESTİ BAŞVURU AŞAMASI NEREYE BAŞVURULUR ?
- Başvuru ADNKS’deki kaydına göre ilgili Vakfa yapılmalıdır.

- Gelir testine tabi tutulacak kişinin gelir testini yaptırmak üzere Vakfa bizzat yazılı başvurusu esastır.

-SGK’nın kişinin başvurusu olmaksızın resen tescil yaptırması durumunda vatandaş Vakfa bizzat gelmeden Vakıf işlem başlatmaz.

GELİR TESTİ BAŞVURU AŞAMASI BAŞVURU ALINIRKEN NELERE DİKKAT EDİLİR?

- Gelir testine esas teşkil edecek göstergeleri içeren başvuru formu ile müracaat edilir.

- Genel sağlık sigortalısı yada bakmakla yükümlü olduğu kişi statüsünde olduğu tespit edilenler değerlendirmeye alınmaz. Bu kişilere haklarında gelir tespiti yapılamayacağı, gerekçesi ile birlikte başvuru esnasında yazılı olarak bildirilir.

-Kişinin gelir tespiti başvurusundan itibaren en geç bir ay içinde gelir tespiti iş ve işlemleri tamamlanır.

-Başvuru aşamasından SGK’ya kararın gönderilmesi aşamasına kadar süreç Bütünleşik Sosyal Yardım Hizmetleri Projesi üzerinden yürütülür.

GELİR TESTİ İNCELEME AŞAMASI

Puanlama formülü kullanılmaya başlayana kadar Mütevelli Heyeti kararına göre gelir tespiti yapılır. Mütevelli Heyeti;

- Merkezi veritabanlarındaki kayıtlar (SOYBİS sorgusu),
- Hane ziyaretleri
doğrultusunda hanedeki kişi başına düşen gelirin seviyesini tespit eder.
.
Puanlama Formülü kullanılmaya başlandıktan sonra Mütevelli Heyeti, SOYBİS sorgusu ve hane ziyaretleri sonucu belirlenecek aile puanının belirttiği gelire göre karar verir.
GELİR TESTİ İNCELEME AŞAMASI İNCELEMELERDE NELERE DİKKAT EDİLİR?
- İncelemeler başvuranın aynı hane içinde yaşayan eşinden, yaşları ne olursa olsun evli olmayan çocuklarından, annesi ve babasından oluşan ailesini kapsar.
 Aileden biri GSS’li de olsa diğerlerinin gelir testinde dikkate alınır.
- Hane ziyaretleri Bakanlıkça belirlenecek esaslar çerçevesinde gerekli görülen hallerde yapılır.
- Öğrenim nedeniyle geçici olarak aynı hanede yaşamayan 25 yaşını doldurmamış evli olmayan çocuklar, öğrenimleri süresince aile içinde değerlendirilir.

GELİR TESTİ KARAR AŞAMASI
Vakıf Mütevelli Heyeti:

- Bütünleşik Sosyal Yardım Hizmetleri Projesi üzerinden oluşturulan incelemelere göre ailenin ortalama aylık gelirini ve gelirin kişi başına düşen aylık tutarını tespit ederek tescil için SGK’ya bildirilmesini sağlar.
- Gelir tespiti yapılacak kişilere ait taşınır ve taşınmazlara ilişkin vakıf tarafından tespit edilen rayiç bedeller ile ilgili değerlendirme yapar.
- SGK ve SYGM’nin istemesi, ihbar, tespit, itiraz, bildirim ve gelir tespitinin yenilenmesi talebi gibi nedenlerle gelir tespitinin yenilenmesine karar verebilir.

MEVCUT YEŞİL KARTLILARDA İZLENECEK YÖNTEM:

GEÇİCİ MADDE 2 – (1) 18.6.1992 tarihli ve 3816 sayılı Ödeme Gücü Olmayan Vatandaşların Tedavi Giderlerinin Yeşil Kart Verilerek Devlet Tarafından Karşılanması Hakkında Kanuna göre 1/1/2012 tarihine kadar yeşil kart verilenler, 1/1/2012 tarihinde gelir tespitine tâbi tutulmaksızın 5510 sayılı Kanunun 60. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (1) numaralı alt bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilir. Bu kişilerin yeşil kart vize tarihinden itibaren bir ay içinde gelir tespitini yaptırmak üzere vakıflara başvurmaları gerektiği Bakanlık ve SGK tarafından kamuoyuna duyurulur. Bu kişilerin gelir tespitleri bu Yönetmelikte belirtilen usül ve esaslar çerçevesinde vakıflar tarafından yapılır.

GELİR TESTİ TAKİP AŞAMASI
- Genel sağlık sigortası tescili yapılanlar, gelir durumlarının değişmesi halinde bir ay içinde vakfa başvurmak zorundadır.
- Karardan itibaren 90 günde bir aile içindeki bireylere ait veriler BSYHP’de otomatik olarak güncellenir. Vakıf da BSYHP üzerinden tespit ettiği değişiklikler üzerine, kişilerin bildirimini beklemeksizin gelir tespitini yeniler.
- Kişi başı geliri asgari ücretin 1/3’ünün altında tespit edilenlerin hane ziyareti her yıl yenilenir.

GELİR TESTİNİN YENİLENMESİ TALEBİ
Gelir durumunu etkileyecek değişiklikler hariç olmak üzere kişiler karardan itibaren altı ay içinde gelir tespitinin yenilenmesini talep edemez.

SGK tarafından tebliğ edilen gelir tespiti kararlarına karşı, kişiler tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde gelir tespitini yapan vakfa yazılı olarak itiraz edilebilir. İtirazlar 15 gün içinde karara bağlanır.
SGK ve SYGM’nin istemesi, ihbar, tespit, itiraz, bildirim ve gelir tespitinin yenilenmesi talebi gibi nedenlerle gelir tespitinin yenilenmesine Mütevelli heyeti karar verebilir.

GSS TESCİL AŞAMASI

SGK Vakıflardan gelen gelir durumu bilgilerine göre kişileri 60c(1) veya 60g maddeleri kapsamında tescil eder ve primlerini tahakkuk ettirir.
Vatandaşa yapılan bildirimler kanunen SGK tarafından yapılır. Vakıflar resmi bildirimde bulunamaz. Sadece vakfa gelen vatandaşa yardımcı olup gelir testi bilgisi verilir.
Kişilerin gelir durumlarına göre prim durumları: Gelir Kodu Kişi Başına Aylık Gelir Durumu Gelir Aralığı (TL) Prim Durumu
G0 Brüt asgari ücretin üçte birinin altında 0- 295,50 Primi devlet tarafından ödenecektir.
G1 Brüt asgari ücretin üçte biri ile asgari ücret arasında 295,50-886,50 Primini kişi ödeyecek. Prim tutarı: 295,50 x %12= 35,46 TL
G2 Brüt asgari ücret ile asgari ücretin iki katı arasında 886,50- 1.773 Primini kişi ödeyecek. Prim tutarı: 886,50 x %12= 106,38 TL
G3 Brüt asgari ücretin iki katından fazla 1773- ∞ Primini kişi ödeyecek. Prim tutarı: 1. 773 x %12= 212,76 TL
Başvurularınızı SGK yapsanız bile, evraklarınız SYDV iletilecektir.
2022 Kapsamında olanlara SYDV için Gelir Testi yapılmayacak onların GSS sürdürülecektir.

SONUÇ:
Gelir testi süreci şu şekilde yürütülecek:
1. SGK, mevcut yeşil kartlıları vize süreleri doluncaya kadar GSS’li olarak tescil edecek.
2. SGK, yıl içinde vizesi dolan yeşil kartlılar ile sistemde hiç kaydı olmayan kişileri, asgari ücret düzeyinde gelirleri var olarak kabul edip resen tescil edecek. Ayrıca bu kişilere 1 ay içinde ilgili vakfa gidip gelir testi yaptırmalarını, aksi halde asgari ücretin iki katı gelirleri varmış gibi tescilleri güncelleyeceğini bildirecek.
3. Kişiler tebligattan sonra 1 ay içinde Vakfa başvurmazsa gelirleri asgari ücretin iki katı kabul edilecek ve ödeyecekleri primler yaklaşık 106 TL’den yaklaşık 212 TL’ye çıkacak.
4. Kişiler SYD Vakfına başvurduklarında başvuruları alınarak SOYBİS sorgusu ile hane ziyaretleri yapılacak ve gelir durumları SYDV Genel Müdürlüğünün puanlama formülüne göre tespit edilecek.
5. Bütünleşik Sosyal Yardım Hizmetleri Projesi (BSYHP) kapsamında hazırlanan sistem üzerinden başvuru aşamasından itibaren yürütülen gelir testi işlemlerinin sonucu yine elektronik sistem üzerinden aynı gün SGK’ya gönderilecek.
6. BSYHP üzerinden 90 günde bir kişilerin durumunun değişip değişmediği otomatik olarak kontrol edilecek. Ayrıca her yıl yapılacak hane ziyaretleri ile kişiler tekrar Vakfa gelmeden gelir testleri yenilenecek.
7. SGK, Vakfın bildirdiği gelir testi sonucuna göre kişileri tescil edip prim oranlarını ve hanede kaç kişinin prim ödeyeceğini haneye bildirecek. Ayrıca sağlık kurumlarından hizmet alınabilmesi için sistemleri üzerinden provizyon verecek.

Gelir testi uygulaması kapsamında SYD Vakıfları,

a)Kapsamdaki kişilerin başvurularının alınması,

b)Başvuru sahiplerinin işlemlerinin Bütünleşik Sosyal Yardım Hizmetleri Projesi ile yürütülmesi,

c)Kişilerin merkezi veritabanı sorgulamalarının SOYBİS üzerinden yapılması,

d)Kişilerin gelirlerinin harcama ve gelir durumlarının göz önüne alınarak raporlanması,

e)Vakıfların Mütevelli Heyetinde, SOYBİS sorgusu ve hane ziyaretleri sonucunda oluşacak puanlama formülü sonucu doğrultusunda gelir durumlarının tespitine ilişkin karar alınması

f)Gelir durumunun sistem üzerinden SGK’ya iletilmesi konularında sorumlu olacak.

Gelir testi sonucunda;2012 yılında, aile içindeki kişi başına geliri 295,5 TL’den düşük olarak tespit edilen kişilerin primleri devlet tarafından ödenecek ve bu kişiler sağlık hizmetlerinden yararlanmaya devam edecekler.

Aile içindeki kişi başına geliri; 295,5 TL ile 886,5 TL arasında olanlar 35 TL;

886,5 TL ile 1.773 TL arasında olanlar 106 TL,

1.773 TL’nin üzerinde olanlar da 212 TL,

prim ödeyerek sağlık hizmetlerinden yararlanmaya devam edecek.

Brüt asgari ücrete endekslenen primler, asgari ücret arttıkça yükselecektir
 
AYRICA ÖNEMLİ BİR DİPNOT: Bu İşlemlerin uygulaması ile ilgili olarak BAŞBAKANLIĞIN, 11.01.2012 Tarih ve 28170 sayılı resmi gazetede yayımlanan genelgesi ile Bu işlemleri yürütecek olan SOSYAL YARDIMLAŞMA VE DAYANIŞMA VAKIFLARINA, Mülki İdare amirleri tarafından gerekli olan fiziksel mekan, araç, gereç ve yeterli personelin sağlanarak her türlü aksaklığın giderilmesinin de talimatlandırılmış olması gözden kaçmamıştır.