Afet bölgesi, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) tarafından gelen açıklama sonrasında 6 Şubat'ta meydana gelen depremler sonrasında Aralarında Mardin ilimizin olduğu 6 il daha afet bölgesi ilan edildi. Afet bölgesi ne demek? Afet bölgesi ilan edilince ne olur? Sorularına cevap vermeğe çalışacağız.
AFET BÖLGESİ NE DEMEK?
“Genel Hayata Etkili Afet Bölgesi” tanımı ve kapsamı 7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun çerçevesinde belirleniyor.
Meydana gelen veya gelmesi muhtemel olan afetlerin genel hayata etkili olup olmadığına, bu Yönetmelikte belirtilen ölçü ve esaslara dayanarak imar ve Iskan Bakanlığınca karar verilir.
6 İL DAHA AFET BÖLGESİ İLAN EDİLDİ!
AFAD, Kahramanmaraş merkezli depremler nedeniyle Bingöl, Kayseri, Mardin, Tunceli, Niğde ve Batman'da hasar meydana gelen yerleşim yerlerinin, 'Genel Hayata Etkili Afet Bölgesi' olarak kabul edildiğini açıkladı.
AFET BÖLGESİ İLAN EDİLİNCE NE OLUR?
Bir yer Afet Bölgesi ilan edildiğinde, orada yaşayanlara sağlık hizmetleri tamamen ücretsiz götürülüyor. Bölgedeki ordu birlikleri, kendilerinden istenenleri yapmak zorunda kılınıyor.
Yapılardaki hasarı tespit etmek amacıyla gerekirse bütün illerden teknik heyetler görevlendirilebiliyor. Bunun için ilgili bakanlıklar hükümet tarafından Afet Bölgesi'nde görevlendiriliyor.
Bütün sağlık hizmetleri, o bölgedeki herkese ücretsiz verilir. Devlet hastanelerinin yanı sıra, askeri hastanelerde ve özel hastanelerde bulunan hastalara da ücretsiz bakılır.
Bölgedeki ordu birlikleri, kendilerinden istenecek yardımları yapmakla zorunlu tutulur.
Yapılardaki hasarı tespit etmek için, gerekirse bütün illerden teknik heyetler görevlendirilir. Bunun için ilgili bakanlıklar, hükümet tarafından bölgede görevlendirilir.
Bölgedeki yurttaşlar, devletin ilgili birimleri tarafından bilgilendirilir ve bilinçlendirilir.
Kamu personellerine düzenli bir şekilde yolluk, harcırah, avans ödenir.
Bölgedeki her bir ailenin ve her bir bireyin psikolojik ve sosyolojik tedavisi için sosyal hizmet uzmanları ve psikologlar görevlendirilir.
Tüm maddi kayıplar devlet tarafından ödenir. Binaların yıktırılması ya da boşaltılması gereken hallerde bu durum mal sahibine bildirilir. (Mal sahibinin bu karara üç gün içinde itiraz etme hakkı bulunabilir.)
Bütün binalar ve yapılar için ayrı ayrı hasar tespit raporu düzenlenir. Hazırlanan hasar tespit raporlarına 30 günlük itiraz hakkı bulunur. Hasar görmüş binaların tamiri yapılıncaya kadar içine girilmesine izin verilmez. Evleri yıkılmış veya zarar görmüş yurttaşlara yeni ev tahsis edilir. Esnaflar için bütün bankalarda faizsiz kredi imkânı sağlanır.
Bütün şirketlerin, esnafların veya kişilerin devlet birimlerine ve bankalara olan borçları silinir veya borç süresi uzatılır. Bir yıl içinde tamir ettirilmeyen binalar yıkılır. Afet bölgelerinde fen kurullarınca tehlikeli görülen yerler yapı ve ikamet için yasaklanır. İmar planının değiştirilmesi gereken yerlerde, planlar 5 ay içinde yaptırılır. İzin verilen geçici baraka inşaatının 1 yıl içinde yıkılması zorunlu olur. Afetzedelerin taşınmasını gerektirecek durumlarda, bütün giderler bakanlık tarafından karşılanır.
Eğitimi aksayan öğrencilere ek sınav imkânı sağlanır ve merkezi sınavlarda (YKS, ALES gibi) öğrencilere ek puan verilir.
YGS LYS, ALES gibi merkezi sınavlarda ek sınav hakkı verilmektedir. Afetzedelerin taşınma durumunda, devlet masrafları karşılamaktadır. Depremzedelerin devlete olan borcu silinir ya da ertelenir. Afet bölgesinde yaşayanlar için faizsiz kredi olanağı sağlanmaktadır.
İŞİN VERGİ SGK BOYUTUNA GELİNCE
Doğal afetlerle karşılaşan mükelleflere kanuni iki hak verilmektedir. İlk olarak içine düştükleri zor durum hâli mücbir sebep olarak tanımlanmıştır. Zor duruma düşen mükelleflerin kanuni yükümlükleri BEYAN VE ÖDEMELERİ yerine getirmeleri bu hâl devam ettiği sürece ertelenecektir. İkinci olarak bu mükelleflerin vergi borçları ve cezaları uğradıkları zararla orantılı olmak üzere kısmen veya tamamen silinecektir
06/02/2023 ila 30/04/2023 tarihleri arasında, 5510 sayılı Kanuna göre vermekle yükümlü olunan her türlü bilgi, belge ve beyannamelerin (iş kazaları ile meslek hastalıkları bildirimleri dahil) 26/05/2023 tarihine kadar (bu tarih dahil) SGK’ ya verilmesi halinde yasal süresi içinde verilmiş sayılacaktır.
2023 yılı Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs, Haziran aylarına ait prim borçları, 5510 sayılı Kanunun 89 uncu maddesinde belirtilen gecikme cezası ve gecikme zammı uygulanmaksızın 31/08/2023 tarihine
(bu tarih dahil) kadar ödenebilecektir.
Mücbir sebep
. Mükellefin doğal afete maruz kalması hâlinde afet süresince vergi kanunlarındaki süreler işlemeyecektir. Hazine ve Maliye Bakanlığı, mücbir sebep sayılan hâller nedeniyle; bölge, il, ilçe, mahal veya afete maruz kalanlar itibarıyla mücbir sebep hâli ilan etmeye ve bu sürede vergi ödevlerinden yerine getirilemeyecek olanları tespit etmeye yetkili olacaktır. Bu yetki vergi türleri ve iş yerleri itibarıyla beyannamelerin toplulaştırılması, yeni beyanname verme süreleri belirlenmesi ve beyanname verme zorunluluğunun kaldırılması şeklinde de kullanılabilecektir.
Vergi terkini
Mükelleflere sağlanan diğer bir hak vergi ve cezalarının silinmesidir. Silinme ve terkin aynı manaya gelen kelimelerdir.. Düzenlemeye göre yangın, yer sarsıntısı, yer kayması, su basması, kuraklık, don, muzır hayvan ve haşerat istilası ve bunlara benzer afetler yüzünden varlıklarının en az üçte birini kaybeden mükellefler bu haktan yararlanabilecektir. Terkinin kapsamına bu afetlerin zarar verdiği gelir kaynakları ile ilgili bulunan vergi borçları ve vergi cezaları girecektir. Silinecek tutarını zararla mütenasip olmak üzere Hazine ve Maliye Bakanlığı belirleyecektir. Bakanlıkça yapılan değerlendirme sonucu doğal afetlere maruz kalan mükelleflerin borçları kısmen veya tamamen terkin olunacaktır. Hazine ve Maliye Bakanlığı terkin yetkisini merkezden kullanabileceği gibi mahalline devredebilecektir. Zararın derecesi ve ilgili bulunduğu gelir kaynağı mahalli idare heyetlerin yaptıracağı tahkikat üzerine tespit edilecektir.
Selam ve dua ile.